ข้อมูลสุขภาพ: ปอดทะลุ/ภาวะมีลมในโพรงเยื่อหุ้มปอด (Pneumothorax)

[siritidaphon]

ปอดทะลุ (ปอดรั่ว ภาวะมีลมในโพรงเยื่อหุ้มปอดก็เรียก) หมายถึง ภาวะที่มีลมรั่วออกจากถุงลม (alveoli) เข้าไปขังอยู่ในโพรงเยื่อหุ้มปอด (pleural cavity) ลมที่รั่วจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ และดันให้เนื้อปอดแฟบลง ทำให้มีอาการหายใจลำบาก และอาจเกิดภาวะช็อกถึงตายได้เป็นภาวะที่พบได้ไม่บ่อยนัก


สาเหตุ

อาจเกิดจากการได้รับบาดเจ็บ เรียกว่า ปอดทะลุจากการบาดเจ็บ (traumatic pneumothorax) เช่น ถูกยิง ถูกแทง รถชน เป็นต้น

หรืออยู่ดี ๆ อาจเกิดขึ้นเองก็ได้ เรียกว่า ปอดทะลุที่เกิดเอง (spontaneous pneumothorax) เกิดขึ้นเพราะมีการแตกของถุงลมที่ผิดปกติ มักพบในผู้ป่วยที่เป็นโรคถุงลมปอดโป่งพอง นอกจากนี้ยังอาจพบในคนที่เป็นโรคหืด ปอดอักเสบ ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอด วัณโรคปอด เป็นต้น หรือบางรายอาจเกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุก็ได้ มักพบในผู้ที่สูบบุหรี่

ถ้ามีลมรั่วไม่มาก อาจไม่มีอาการรุนแรง และหายได้เองภายในไม่กี่วัน

แต่ถ้ามีลมรั่วออกมามากมักจะทำให้เกิดอาการหอบรุนแรง หากช่วยเหลือไม่ทันอาจเสียชีวิตได้


อาการ

มีอาการแสดงได้หลายอย่างขึ้นกับปริมาณของลมที่รั่ว และสภาพของผู้ป่วย

บางรายอาจรู้สึกเจ็บหน้าอกแปลบขึ้นมาทันทีทันใด และอาจเจ็บร้าวไปที่ไหล่ หรือแขนข้างเดียวกัน แล้วต่อมารู้สึกหายใจหอบ

บางรายอาจมีอาการไอแห้ง ๆ ร่วมด้วย

บางรายอาจเพียงแต่รู้สึกแน่นอึดอัดในหน้าอกหรือเจ็บหน้าอกเป็นครั้งคราว คล้ายกับอาการของเยื่อหุ้มปอดอักเสบ   

เมื่อปล่อยไว้หลายวัน ถ้าลมยังรั่วออกมาเรื่อย ๆ จนดันให้เนื้อปอดข้างหนึ่งแฟบ ก็จะทำให้ผู้ป่วยมีอาการหอบมาก ชีพจรเต้นเร็ว และความดันต่ำ


ภาวะแทรกซ้อน

ถ้าเป็นรุนแรงอาจทำให้เกิดภาวะการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (acute respiratory failure) หรือเกิดภาวะช็อกได้


การวินิจฉัย

แพทย์จะวินิจฉัยเบื้องต้นจากอาการ ประวัติการเจ็บป่วย และการตรวจร่างกาย

ในรายที่เป็นเล็กน้อย หรือเพิ่งมีอาการในระยะแรก การตรวจร่างกายอาจไม่พบสิ่งผิดปกติชัดเจน

ในรายที่มีลมรั่วออกไปในโพรงเยื่อหุ้มปอดในปริมาณมาก มักพบว่าหน้าอกข้างที่มีอาการผิดปกติ (เจ็บหน้าอกหรือแน่นอึดอัด) มีลักษณะเคาะโปร่งกว่าอีกข้างหนึ่ง ท่อลม (trachea) เบี้ยวไปข้างที่ไม่มีอาการผิดปกติ ใช้เครื่องฟังตรวจปอดจะไม่ได้ยินเสียงหายใจ หรือได้ยินค่อยมาก

ในรายที่เป็นรุนแรง อาจพบอาการหายใจลำบาก หรือภาวะช็อก

แพทย์จะทำการวินิจฉัยโดยการเอกซเรย์ปอด และใช้เข็มต่อกับกระบอกฉีดยาเจาะที่ช่องใต้ซี่โครงซี่ที่ 2  (โดยฉีดยาชาก่อน) ถ้าพบมีลมดันเข้าไปในกระบอกฉีดยา แสดงว่ามีลมในโพรงเยื่อหุ้มปอดจริง


ข้อมูลสุขภาพ: ปอดทะลุ/ภาวะมีลมในโพรงเยื่อหุ้มปอด (Pneumothorax) อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://doctorathome.com/expert-scoops